Hanswijkbrug
Vlak bij de brug waar nu het containerpark is, stond het klooster Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijk. De naam Hanswijkbrug maakt een verbinding met de parochie waartoe dit deel van de wijk behoort en verwijst naar het ontstaan van de wijk buiten de stadswallen.
Het verhaal van Hanswijk bestaat hierdoor uit twee luiken: het gehucht ‘Hanswyck’ en de verering van Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijk.
Gehucht Hanswyck
Het oude gehucht ‘Hanswyck’ lag destijds langs de Dijle tussen Mechelen en Muizen. Het was een moerassige en onherbergzame streek met een kapel die toegewijd was aan de heiligen Lambertus en Catharina. Hier ontstond het verhaal van Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijk.
Het oude gehucht Hanswijk
Een volgeladen schip liep er vast op de Dijle. Wat de schipper ook probeerde, de boot kwam niet meer in beweging. Er zat niets anders op dan de lading aan wal te brengen. Alles werd afgeladen, de boot was leeg maar kwam niet los. Op de boeg van het schip stond een beeld van Maria met kind, als beschermvrouw bij de vaak gevaarlijke boottochten. Toen ook dat beeld aan wal werd gebracht, kwam de boot eindelijk weer los. Voor de omwonenden, de schipper en de bootslui betekende dit dat Maria hier wilde wonen, in de streek die men Hanswijk noemde.
Het beeld werd geplaatst in een nabijgelegen kapel en al snel werd de kapel een druk bezocht bedevaartsoord. Door de steeds grotere volkstoeloop drong de bouw van een nieuwe en grotere kerk zich op. In 1286 vroegen de inwoners van Mechelen aan het St-Romboutskapittel om de bediening van het bedevaartsoord toe te vertrouwen aan kloosterlingen. In 1288 waren dat de Dalscholieren (‘Ecoliers du val’) van Zoutleeuw, die er een klooster en kerk bouwden.
In 1546 werden het klooster en de kerk beschadigd bij de ontploffing van de Zandpoort. In 1566 werden ze geplunderd tijdens de beeldenstorm en in 1578 brandden ze bij de Godsdienstoorlogen volledig af uit schrik voor de oprukkende Spanjaarden. Na de vernieling vluchtten de Dalscholieren binnen de stadsmuren.
Verering Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijk
De verering van Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijk begon vele eeuwen geleden. Toen in 1272 Mechelen geteisterd werd door onlusten en een pestepidemie namen de wanhopige bewoners van de Hanswijk hun toevlucht tot ‘hun’ Maria en droegen haar beeld al biddend naar de stad. De Brusselsepoort ging als vanzelf open. Korte tijd later was de stad bevrijd van de pest.
De Mechelaars beloofden uit dank om vanaf dan jaarlijks een processie te houden. Een traditie die tot op de dag van vandaag volgehouden wordt. De wonderbaarlijke genezingen dankzij Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijk werden steeds talrijker.
Door de groeiende verering tot Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijk was een grotere kerk nodig. In de 17de eeuw bouwde men de huidige Hanswijkkerk met klooster en bijhorende domeinen op de oever van de Dijle binnen de stadsmuren en werd het Mariabeeld daar vereerd.
