Het Hof van Habsburg: een plaats met geschiedenis

Het Stadsarchief is ondergebracht in één van de meest historisch geladen gebouwen van de stad: het Hof van Habsburg, ook gekend als de Dossinkazerne. Van hieruit vertrokken tijdens de Tweede Wereldoorlog de beruchte Jodentransporten naar Auschwitz-Birkenau. Dit is de meest zwarte bladzijde uit de Mechelse geschiedenis. Wie meer wil weten, kan terecht bij Kazerne Dossin Memoriaal, Museum en Documentatiecentrum over Holocaust en mensenrechten.

Vóór de Tweede Wereldoorlog

De geschiedenis van het Hof van Habsburg reikt veel verder terug in de tijd dan de Tweede Wereldoorlog. Opgetrokken in 1756 was het oorspronkelijk een infanteriekazerne die plaats bood aan 2400 soldaten. Het was de stad zelf die instond voor de bouw ervan. Dit lijkt vreemd maar dat is het niet. Voorheen verplichtte de centrale overheid de Mechelse burgers om soldaten onderdak te geven. Dit zorgde geregeld voor problemen en woog op de stadskas. Door het optrekken van een kazerne verminderde het stadsbestuur de hinder voor de Mechelaars. Bovendien was de komst van al die soldaten goed voor de lokale economie.

Doorheen de jaren vonden verschillende regimenten, ook niet-infanteristen er een onderkomen of gebruikten ze de ruimtes als depot.

In 1936 kreeg het gebouw de naam Dossinkazerne, naar luitenant-generaal Emile de Dossin de Saint-Georges. Hij was de bevelhebber van het 7de linieregiment dat na de Eerste Wereldoorlog de kazerne in gebruik had genomen.

Na de Tweede Wereldoorlog

Na de droevige gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog kwam er in 1951 een militair opleidingscentrum in het gebouw.

Vanaf 1973 stond de kazerne leeg en raakte ze in verval tot er aan het einde van de jaren 1980 een nieuwe bestemming kwam. De voorste vleugel gaf voortaan onderdak aan het vroegere Joods Museum van Deportatie en Verzet. Sinds 04 september 2012 heeft deze vleugel enkel nog een memoriaalfunctie. Tegenover het Hof van Habsburg vind je sinds 1 december 2012 een volledig nieuw museum Kazerne Dossin. Memoriaal, Museum en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten.

Het Stadsarchief, dat eerst gevestigd was in het Schepenhuis, nam vanaf 1989 zijn intrek in de achterste vleugel. De tussenvleugels werden verkocht als appartementen voor particulieren. Het complex gaat sindsdien ook door het leven als Hof van Habsburg.

Bronnen

• De ROOY, J. "De infanteriekazerne." In INSTALLE, H. e.a. Historische Stedenatlas van België. Mechelen II (Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen 100). Mechelen (1997): 205-208.
• regionalebeeldbank.be