Vandaag in de Mechelse geschiedenis: het Parlement van Mechelen (1474)

Op 3 januari 1474 vond in het Schepenshuis te Mechelen de eerste zitting van het Parlement van Mechelen plaats.

Openingszitting van het Parlement van Mechelen. Schilderij Jan Coessaet, 1587. Stedelijke Musea Mechelen

Het Parlement van Mechelen deed dienst als het hoogste gerechtshof in de Bourgondische Nederlanden, behalve voor het hertogdom Bourgondië zelf. Na deze rechtbank was er geen beroep meer mogelijk.

Bourgondisch hertog Karel de Stoute zorgde voor de oprichting ervan door de ordonnantie van Thionville in 1473. Op die manier wou hij de macht van het centraal gezag verstevigen.

Faam en voorspoed voor Mechelen

De keuze voor Mechelen als vestigingsplaats zal verschillende redenen gehad hebben. Eén daarvan was de neutraliteit van de heerlijkheid Mechelen ten opzichte van grote vorstendommen zoals het graafschap Vlaanderen en het hertogdom Brabant. Op die manier stootte de hertog deze grote spelers niet tegen de borst.

In ieder geval was de komst van het Parlement een zegen voor Mechelen. Het bracht de stad faam en voorspoed. Voortaan was de Dijlestad het juridische centrum van onze gebieden. Mechelen werd trouwens ook nog de zetel van een centrale rekenkamer.

Na de dood van Karel de Stoute begin 1477 werd het Parlement van Mechelen onder druk van de steden weer afgeschaft. In de praktijk bleef de instelling haar werking echter verder zetten. In 1504 werd het Parlement officieel heropgericht onder de naam Grote Raad van Mechelen. Die zou tot eind achttiende eeuw actief blijven en mee de geschiedenis van Mechelen bepalen.

Bronnen

  • MAES, L.-TH. '500 jaar geleden werd door Karel de Stoute het parlement te Mechelen opgericht (1473-1973)'. Sine loco, 1972.
  • PREVENIER, W. ‘Mechelen rond 1500. Een kosmopolitische biotoop voor elites en non-conformisten’, in: D. EICHBERGER. ‘Dames met Klasse. Margareta van York. Margareta van Oostenrijk’. Leuven, 2005, pp. 31-32.