Middelnederlandse literaire fragmenten
Begin 2012 erkende de Vlaamse Gemeenschap een verzameling Middelnederlandse literaire fragmenten uit het Stadsarchief Mechelen als topstuk.
Unieke poezië en een ridderroman...
Deze literaire fragmenten stammen voor het grootste deel uit de veertiende eeuw. Van groot belang is de boekrol van anderhalve meter uit ca. 1325. Ze is één van de vroegste literaire rollen uit ons taalgebied. Op de boekrol staat een heel opmerkelijk stuk Middelnederlandse poëzie vol van erotische dubbelzinnigheden, schijnbare wartaal en toenmalige politieke actualiteit. De dichter schetst een ontluisterend beeld van een maatschappij in ontbinding. Deze poëzie weerspiegelt de onrust en onzekerheid na de Guldensporenslag (1302). Natuurrampen, hongersnood en epidemieën teisterden toen de bevolking van de Lage Landen. De dubbelzinnigheid en het spel van interpretatie zijn uniek in de Middelnederlandse literatuur. Ze stellen het huidige beeld van dichters en publiek uit die periode in vraag. Tussen de fragmenten zitten ook vierhonderd verzen van Jonathas ende Rosafiere. Dit is een Vlaamse ridderroman waarvan de oudst gekende fragmenten van rond 1480 waren. De Mechelse fragmenten zijn veel ouder en bevatten nieuwe verhaalelementen.
...opgenomen in stadsrekeningen
De literaire fragmenten konden slechts beperkt onderzocht worden. De fragmenten waren grotendeels ingebonden in de banden van de stadsrekeningen uit de periode 1385-1446 als recyclagemateriaal. Sommigen waren volledig verwerkt in de banden en dus onbestudeerbaar. Literatuurhistorici Remco Sleiderink (Universiteit Antwerpen) en Herman Mulder (Koninklijke Bibliotheek van België) ontdekten de fragmenten in 2007. Professor Sleiderink schreef twee artikels, waaronder een teksteditie, over de literaire fragmenten:
SLEIDERINK, R. "Op zoek naar Middelnederlandse literatuur in het Mechelen van de veertiende eeuw. Een tussenbalans." Handelingen van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen 114 (2010): 31-54.
SLEIDERINK, R. "Hier seldi groete bliscap horen. Veertiende-eeuwse papieren fragmenten van Jonathas ende Rosafiere in het Stadsarchief Mechelen." Tijdschrift voor Nederlandse taal- en letterkunde 130 nr. 4 (2014): 307-346.
De fragmenten (en meer) vallen gedeeltelijk te bekijken op de website van Fragmentarium.
