Bibliotheek Kardinaal d'Alsace
Deze bibliotheek, een verzameling van bijna 12 000 boekbanden, werd samengesteld door kardinaal Thomas-Philippe d’Alsace de Boussu (1679-1759), aartsbisschop van Mechelen. De collectie was bedoeld als ‘openbare’ bibliotheek ten behoeve van de clerus te Mechelen en telde zo’n 9400 titels, waarin alle disciplines vervat zaten.
Ze wordt vandaag in Vlaanderen bewaard en is te raadplegen op twee locaties: in de Maurits Sabbebibliotheek van de KU Leuven en in het Stadsarchief Mechelen.
Een unieke bibliotheek
De Bibliotheek Kardinaal d’Alsace geldt als een uniek voorbeeld van een religieus-wetenschappelijke collectie uit de achttiende eeuw, opgericht voor de seculiere geestelijkheid. Kardinaal d’Alsace gaf de collectie immers een semi-openbaar karakter door ze open te stellen voor de talrijke kanunniken, priesters, seminarieprofessoren en andere leden van de seculiere geestelijkheid in de Dijlestad. Dat was erg uitzonderlijk in een tijd waarin bijna alle bibliotheken ‘gesloten’ en in privébezit waren.
De collectie kwam op professionele wijze tot stand en bevatte zowel religieuze als ‘wereldlijke’ boeken. Het is vandaag de enige religieuze en wetenschappelijke bibliotheek in Vlaanderen van voor de Franse Revolutie waarvan de inhoud op exemplaarniveau bekend is en waarvan een belangrijk deel bewaard is gebleven als een afzonderlijke collectie. Door de opname op de Vlaamse Topstukkenlijst wordt de unieke cultuurhistorische waarde van dit Mechelse erfgoed bevestigd.